•Toxoplazma kedilere ve insanlara genellikle çiğ etler aracılığıyla geçer. Toxoplazmanın etkeni Toxoplazma gondi, Toxoplazma felis denilen bir bağırsak protozoonudur.(Tek hücreli bağırsak paraziti)
•Kediler bu hastalık etkenini; çiğ kırmızı et,iç organlar ve fare gibi hayvanları yakalayıp yemekle veya toxoplazmayı aktif geçiren hasta kedi dışkısıyla temas etmekle alır. Ve etkeni bağırsaklarında geliştirerek yumurtalarını (ookist) dışkıyla dış ortama saçar.
•İnsanlar bu etkeni sindirim yoluyla aldıklarında hastalık etkenini almış olurlar. Fakat toxoplazmanın tek ve asıl insana bulaşma yolu bu değildir. Çünkü kediler bu hastalığı ömürlerinde bir sefer aktif olarak geçirebilirler ve yumurtaların dış ortama saçılımı iki hafta sürer. Aynı kedi toxoplazmayı sindirim yoluyla alsa da artık ookist yani yumurta çıkarmaz olur.
Hastalık kendini ateş, solunum güçlüğü, kusma , ishal, sinirsel bozukluklar, başın bir tarafa eğilmesi gibi durum bozuklukları ile kendini belli eder.Etkilenen kedilerde gözlerde üveit görülmesi yaygındır.Hamile kedilerde yavrular ölü doğabilir ya da sütten kesilmeden ölebilirler. Yaşayan yavrularda gelişme geriliği, antibiyotiklere rağmen ateş, akciğer ve karaciğerde bazı bozukluklar izlenebilir. Tedavide antibiyotiklerden yararlanılır. Ancak sinir sisteminin etkilendiği durumlarda süreç kötüdür.
İnsanlara Nasıl Bulaşır?
İnsanlara toxoplazmanın diğer geçiş yolları çiğ kırmızı et ve türevlerinin (çiğ köfte, jambon, sucuk, içi çiğ kalmış köfte veya et yemekleri, iyi yıkanmamış yeşillikler ve salatalar, elinde yara olan insanların kıyma yoğurması) yenilmesiyle de geçer. Bu anlamda kedi tüyünden veya evde bakılan, çiğ etlerle beslenmeyen kediden toxoplazma hastalığının insanlara bulaşması pratikte mümkün değildir.
Kadınlarda Hamilelik Dönemi
Hamile bayanlar daha önce parazitle enfeksiyona yakalanmışsa parazite karşı bağışık olduklarından gebe kaldıklarında parazitten etkilenmezler ve normal doğum yaparlar. Ancak parazitle daha önce karşılaşmamış ve immun yanıt gelişmemiş kadınlar gebelik sırasında enfeksiyona yakalanırsa plasenta aracılığıyla bebekte enfekte olur ve düşük olayları görülür.
Nasıl Önlem Almalı?
Kedilerimizi bu hastalıktan korumak için herhangi bir ilaç veya aşı uygulaması yoktur. Pişmemiş kırmızı et ve türevleri ile kedilerimizin beslenmemeleri, fare gibi hayvanlardan uzak tutulabilmeleri yeterli bir koruma sağlar. Kedilerinizin toxoplasma taşıyıp taşımadığını immunglobulin testleriyle öğrenebilirsiniz. Bu sayede gebeliğiniz durumunda size kedinizden toxoplasma bulaşması korkunuzdan kurtulabilirsiniz.
Dikkat Edilmesi Gereken Noktalar
1-)Önemli olan toxoplasmaya neden olan olan kist, ookistlerle temasın kesilmesi ve bunların yutulmamasıdır.
2-)Et, sakatat türü yiyecekler yeterince piştikten sonra tüketilmelidir.
3-) Çiğ et, Kıyma, Sebzeyle temas ettikten sonra eller iyice yıkanmalıdır. Bu yiyeceklerle temastan önce eldiven kullanılabilir.
4-)Çiğ yumurta, çiğ süt tüketiminden kaçınılmalıdır. Çiğ yenen sebzeler iyi yıkanmalıdır.
5-) Evimizde kedi varsa parazit tedavileri düzenli yaptırılmalıdır. Gebeliğin sonlarına doğru parazit tedavilerinin sıklığı arttırılabilir. Kediler kesinlikle çiğ gıdayla beslenmemelidir. Bu dönemde jinekoloğunuz sizden kedinize bir takım testler yaptırmanızı isteyebilir.Bu testlerle ilgili bilgi için Veteriner Hekiminizle temasa geçiniz. Hatta aynı testlerden sizden de isteyeceklerdir. Bu testlerin negatif çıkması durumunda kedinizin evden uzaklaştırılmasına gerek yoktur. Ancak beslenmesinde çiğ gıdalar veriliyorsa ve dışarıya çıkmasına izin veriliyorsa bunlardan tamamen kaçınılmalıdır.
